پلی ساکاریدهای قارچ گانودرما

قارچ گانودرما لوسیدوم منبع پلی ساکاریدهای متنوع و ترکیبات هیدروکربنی فراوان با تاثیرات بسیار خاص در سلامتی عمومی بدن است. قارچ گانودرما خانواده ای بزرگ از قارچ های خوراکی است که گونه های مختلف این قارچ از جمله قارچ گانودرما لوسیدوم به عنوان درمان های طبیعی فوق العاده موثر از دیرباز تا کنون مطرح بوده اند. قارچ گانودرما لوسیدوم در میان سایر گونه های این خانواده، بیشتر مورد توجه طب و مباحث درمانی قرار گرفته است. گانودرما لوسیدوم، با کلاهک بزرگ و پهن و براق خود، بر روی تنه چوبی درختان اقلیم شرق آسیا رشد می کند و به همین دلیل استفاده از آن هم در طبخ غذا و هم به عنوان داروی طبیعی، از صدها سال پیش در میان مردم خاور دور، رواج داشته است.

طب سنتی چین گانودرما لوسیدوم را به عنوان اکسیر انرژی بخش و طول عمر معرفی کرده و به همین دلیل مصرف این قارچ برای اعضای خانواده سلطنتی و خاندان های اشرافی چین، بسیار متداول بوده است. مصرف قارچ گانودرما، معمولا به صورت خوراکی بوده و البته از آن در تهیه پماد برای استعمال خارجی نیز استفاده می شده است اما گانودرما معمولا به صورت خشک شده و پودری در طبخ غذا کاربرد داشته و از آنجا که طعم این قارچ چندان خوشایند نیست، مصرف آن به صورت تنها و جداگانه، مرسوم نبوده و در عوض، علاوه بر طبخ غذا از پودر آن برای تهیه چای گانودرما و … بهره می بردند.

قارچ گانودرما لوسیدوم و ترکیبات اعجازآور!

علم نوین، با در نظر گرفتن مکتوبات طب سنتی و اعتماد به نتایج تجربی که شواهد غیر قابل انکاری از تاثیرات گسترده و حیاتی گانودرما لوسیدوم بر بدن انسان به جای گذاشته، با تامل بیشتری به مطالعه و آزمایش در مورد این تاثیرات بالینی و مکانیسم های مولکولی آن پرداخت.

با بررسی دقیق تر قارچ گانودرما لوسیدوم در آزمایشگاه های مولکولی و بیوشیمی، مشخص گردید که در میان ترکیبات فعال مختلف با اثرات زیستی فراوان که در این قارچ وجود دارد، پلی ساکاریدهای مهم و متنوعی نیز یافت می شوند و بخش اعظم ترکیبات گانودرما را شامل می گردند. با توجه به سایر مطالعات زیستی و بیوشیمی که حاکی از اهمیت ترکیبات پلی ساکاریدی در پیشبرد و بهبود مکانیسم های فیزیولوژیک است، گمانه زنی در مورد اثرات پلی ساکاریدهای موجود در گانودرما لوسیدوم موجب ایجاد خط سیر جدید و چالش برانگیزی در تحقیق بر سر اثرات این ترکیبات پلی ساکاریدی در بخش های مختلف فیزیولوژیک گردید.

ترکیبات پلی ساکارید قارچ گانودرما

مطابق با دستاوردهای تحقیقات تاکنون، شواهد بسیار محکمی تبیین شده که نشان دهنده اثرات مهم حیاتی پلی ساکاریدهای گانودرما لوسیدوم است تا جایی که به نظر می رسد، اصولا ریشه غالب خواص درمانی این قارچ، به همین ترکیب پلی ساکاریدی معطوف شده باشد. در عصاره آبی قارچ گانودرما، ماده اصلی فعال، همان ترکیبات پلی ساکاریدی هستند که تحت عنوان GLP ( پلی ساکاریدهای گانودرما لوسیدوم )، مطرح می باشند. در تحقیقات اختصاصی که با استفاده از استخراج این پلی ساکاریدها و تجویز آن ها به صورت مستقل از سایر ترکیبات گانودرما، انجام شد، اطلاعات گسترده ای در اثبات این ادعا که پلی ساکاریدهای گانودرما لوسیدوم، همان راز اعجاز انگیز بودن این قارچ است، به دست آمد.

پلی ساکاریدها قندهای پیچیده و بزرگ

پلی ساکاریدها زنجیره های بلند قندی متشکل از مونوساکاریدها ( واحدهای بنیادین قندی ) هستند که توسط پیوندهای گلیکوزیدی به یکدیگر متصل شده و فعالیت های زیستی مهمی را سامان دهی می کنند. نشاسته و سلولز نمونه هایی از معروف ترین و مهم ترین پلی ساکاریدهای گیاهی بوده و گلیکوژن نمونه مهمی از پلی ساکاریدهای حیوانی است.

پلی ساکاریدها دارای دو کاربرد اصلی هستند. این ترکیبات قندی از یک سو وظیفه ذخیره انرژی را بر عهده داشته و از سوی دیگر محافظ و پیشبرنده ساختارهای مولکولی زیستی و مکانیسم های حیاتی می باشند. سلولز و کیتین پلی ساکاریدهای خطی ساختاری در گیاهان و حیوانات هستند. گلوکز نوعی مونومر قندی است. پلی ساکاریدهای از تعداد بسیار زیادی از این مونومرها ( مونوساکاریدها ) تشکیل می شوند؛ در واقع پلی ساکاریدها، پلیمرهای قندی هستند. این ترکیبات به خاطر اثرات مثبت بر روندهای زیستی به ویژه اثر بر سیستم ایمنی و خاصیت آنتی اکسیدانی و حذف رادیکال های آزاد و در نتیجه رفع استرس اکسیداتیو و سمیت سلولی ناشی از آن، به خوبی برای محققین شناخته شده اند.

اثرات پلی ساکاریدهای قارچ گانودرما لوسیدوم

یکی از مهم ترین اثرات پلی ساکاریدهای گانودرما لوسیدوم، ویژگی اعتدال بخش این ترکیبات به سیستم های مهم حیاتی، به ویژه سیستم ایمنی است. پلی ساکاریدهای قارچ گانودرما لوسیدوم معمولا اثرات دوگانه دارند و به همین دلیل اعتدال بخش نامیده می شوند. برای مثال، گانودرما لوسیدوم، می تواند موجب تعدیل سیستم ایمنی شود یعنی هم اثرات ضد التهابی داشته و در درمان بیماری های خود ایمنی مصرف گردد و هم اثرات تقویت کنندگی داشته و موجب افزایش قدرت مقابله سیستم ایمنی بدن با عوامل بیماری زا شود.

پلی ساکاریدهای قارچ گانودرما هم بر روی بخش سلولی ایمنی یعنی سلول های B و T ( لنفوسیت ها ) و سلول های دندریتیک و ماکروفاژها و سلول های کشنده اثر دارد و هم تومورزایی را مهار کرده و در مرگ و حذف سلول های سرطانی موثر است و هم عملکردهای سم زدایی دارد و از طرفی با تاثیر بر آنتی بادی ها، ایمنی همورال را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. با این اوصاف، ضرورت و اهمیت تحقیق در مورد پلی ساکاریدهای قارچ گانودرما لوسیدوم، بهتر درک می شود.

پلی ساکاریدهای قارچ گانودرما لوسیدوم در کنار تری ترپنوئیدها، نوکلئوزیدها و اسیدهای هسته ای، استرول، آلکالوئیدها، فلاوونوئیدها و دیگر ترکیبات زیستی و مولکول های مینرال و مواد معدنی و ویتامین ها، موجب شده اند که این قارچ منع از پوسیدگی، نشاط آور و آرامش بخش، جوان کننده، تسکین دهنده، ضد التهاب (اثرات ضدالتهابی قارچ گانودرما)، ضد آلرژی، ضد اسپاسم، تعدیل کننده فشار و قند خون، چربی سوز و پیشبرنده متابولیسم های بدن، سم زدا، تقویت کننده کبد، بهبود بخش قلب و عروق، افزایش انرژی، بهبود دهنده عملکردهای عصبی، تعدیل کننده سیستم ایمنی، تامین کننده قوای جسمی، ضد عفونی کننده و ضد قارچ، آنتی باکتریال و ویروس کش، آنتی اکسیدان و ضد توموری و … باشد. از مهم ترین ویژگی های پلی ساکاریدهای قارچ گانودرما لوسیدوم در حال حاضر، اثرات آنتی اکسیدانی و ضد توموری آن همراه با ویژگی هایی از قبیل آنتی باکتریال و سم زدا، می باشد که بسیار مورد توجه علوم پزشکی قرار گرفته است.

برگرفته از منابعی به شرح زیر:

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0031942214004154

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21213395/